شب یلدا؛ فرصتی برای تقویت سلامت روان و بازسازی پیوندهای خانوادگی
- بازدید: 59
مسئول مرکز سلامت روان بیمارستان قائم (عج)، با تأکید بر اهمیت آیینهای فرهنگی در ارتقای سلامت روان جامعه گفت: دید و بازدیدهای شب یلدا با تقویت احساس تعلق، کاهش استرس و ایجاد فضای گفتوگوی صمیمانه، نقش مؤثری در بهبود خلقوخو و تحکیم روابط خانوادگی ایفا میکنند.
دکتر رضا شم آبادی در گفتگو با وبدا با بیان اینکه از منظر روانشناسی اجتماعی، «تعلق داشتن» یکی از نیازهای بنیادین انسان است، اظهار کرد: فعالشدن روابط خانوادگی و اجتماعی در شب یلدا این نیاز اساسی را پاسخ میدهد و حضور در جمعی صمیمی، این پیام ناخودآگاه را به فرد منتقل میکند که تنها نیست. این احساس بهویژه برای سالمندان، کودکان و افرادی که در معرض تنهایی یا اضطراب قرار دارند، نقش محافظتی مهمی ایفا میکند.
تأثیر تعاملات اجتماعی بر هورمونهای شادی و کاهش استرس
مسئول مرکز سلامت روان بیمارستان قائم (عج) افزود: تعاملات اجتماعی مثبت در این دورهمیها موجب ترشح هورمونهایی مانند اکسیتوسین و سروتونین میشود که با آرامش و شادی ارتباط مستقیم دارند. خنده، گفتوگو و تجربه لحظات خوش در شب یلدا میتواند سطح کورتیزول، بهعنوان هورمون استرس، را کاهش داده و در نتیجه خلقوخو و توان روانی افراد برای مواجهه با فشارهای روزمره بهبود یابد.
شب یلدا؛ فرصتی برای ترمیم روابط خانوادگی
دکتر شم آبادی درباره تأثیر این دورهمیها بر روابط خانوادگی نیز تصریح کرد: شب یلدا بهعنوان یک مناسبت فرهنگی غیررسمی، بستر امنتری برای ترمیم روابط سرد یا آسیبدیده فراهم میکند. فضای نمادین این شب میتواند مقاومتهای روانی را کاهش دهد، اما این ترمیم خودبهخود رخ نمیدهد و نیازمند گوشدادن همدلانه، پرهیز از سرزنش و احترام متقابل است.
قصهگویی؛ پلی میان نسلها و منبع آرامش روانی
وی با اشاره به نقش قصهگویی و شنیدن خاطرات بزرگترها گفت: قصهگویی یکی از کهنترین ابزارهای انتقال معنا و تجربه است و شنیدن روایتهای نسلهای پیشین، حس تداوم، معنا و ریشهمندی را در افراد تقویت میکند. این فرآیند میتواند اضطراب وجودی را کاهش داده و احساس آرامش و اطمینان روانی ایجاد کند.
تقویت هویت فرهنگی و پیوند بیننسلی
مسوول مرکز سلامت روان بیمارستان قائم (عج) همچنین خاطرنشان کرد: آیینهایی مانند شب یلدا در تقویت هویت فرهنگی و پیوند بیننسلی نقش مهمی دارند. مشارکت نسلهای مختلف در این مراسم به انتقال ارزشها و خاطرات فرهنگی کمک کرده و در نوجوانان و جوانان، با افزایش تابآوری روانی و کاهش سردرگمی هویتی همراه است.
گفتوگوی صمیمانه؛ راهی برای تخلیه هیجانی سالم
به گفته این متخصص روانشناسی، گفتوگوی صمیمانه در شب یلدا نوعی تخلیه هیجانی سالم به شمار میرود و شنیدهشدن بدون قضاوت و دریافت حمایت عاطفی، از عوامل کلیدی کاهش فشارهای روانی است. وی تأکید کرد: این فضا میتواند به افزایش سلامت روان، همدلی و احساس حمایت اجتماعی در خانواده و جامعه منجر شود.
