نکاتی که بانوان باید درباره بیماری شایع؛ اما کمتر شناخته‌شده‌ی " اندومتریوز " بدانند
- بازدید: 126
عضو هیات علمی در گروه زنان و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به اهمیت شناخت بیماری اندومتریوز، گفت: از آنجا که اندومتریوز می‌تواند عوارض متعددی از جمله دردهای مزمن لگنی و ناباروری ایجاد کند، ضروری است بانوان نسبت به آن آگاهی بیشتری داشته باشند.
دکتر لیلی حفیظی، فلوشیپ لاپاراسکوپی و جراحی‌های کم‌تهاجمی زنان که در زمینه درمان های جراحی و دارویی بیماری اندومتریوز بصورت فوق تخصصی مشغول به فعالیت می باشد در گفتگو با وب دا، بمناسبت هفته ملی سلامت بانوان اظهار کرد: بیماری اندومتریوز یکی از بیماری‌های بسیار شایع در میان زنان است که متأسفانه کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و آمارها نشان می‌دهد از هر 10 زن، یک نفر در طول زندگی خود به این بیماری مبتلا می‌شود و از آنجا که اندومتریوز می‌تواند عوارض متعددی از جمله دردهای مزمن لگنی و ناباروری ایجاد کند، ضروری است بانوان نسبت به آن آگاهی بیشتری داشته باشند.
وی در تشریح این بیماری افزود: اندومتریوز به‌دلیل وجود سلول‌هایی از جنس بافت داخلی رحم (اندومتر) در نقاطی خارج از رحم ایجاد می‌شود و این سلول‌ها در دوران بلوغ و آغاز سیکل‌های قاعدگی مانند بافت رحم دچار تغییرات ماهانه می‌شوند، اما به‌دلیل نداشتن مسیر خروج، در محل خود باقی مانده و باعث التهاب، گسترش بافتی و چسبندگی می‌شوند و هرچند این بیماری در ۹۹ درصد موارد خوش‌خیم است، اما رفتاری شبیه تهاجم موضعی سرطان دارد و می‌تواند در داخل لگن گسترش یابد.
دکتر حفیظی با اشاره به محل‌های شایع درگیری بیان کرد: در اغلب موارد، بافت اندومتریوزی در ناحیه لگن، تخمدان‌ها، لوله‌های رحمی، اعصاب کف لگن و بافت‌های اطراف رحم مشاهده می‌شود و در حدود ۱۰ درصد از بیماران، روده بزرگ نیز ممکن است درگیر شود و در مواردی هم مثانه و کلیه‌ها تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند که می‌تواند منجر به اختلال عملکرد کلیه شود. به همین دلیل شناخت زودهنگام بیماری اهمیت زیادی دارد.
وی ادامه داد: از آنجا که اندومتریوز معمولاً پس از بلوغ خود را نشان می‌دهد، باید به علائم اولیه آن توجه کرد و یکی از مهم‌ترین نشانه‌ها، دردهای شدید قاعدگی است و البته هر درد قاعدگی به معنای اندومتریوز نیست، اما اگر درد با داروهای مسکن بهبود نیابد، در تمام طول دوره قاعدگی ادامه پیدا کند، یا با افزایش سن شدت یابد، باید بررسی تخصصی صورت گیرد.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: در دختران یا زنانی که بستگان درجه‌یک آن‌ها مبتلا به اندومتریوز هستند، احتمال بروز بیماری بالاتر است. همچنین نیمی از مبتلایان ممکن است به‌دلیل تغییرات آناتومیکی در لوله‌ها و تخمدان‌ها یا افت کیفیت تخمک‌ها دچار ناباروری شوند و از سوی دیگر، در بررسی زنان نابارور نیز در حدود نیمی از آنان علائم اندومتریوز مشاهده می‌شود.
دکتر حفیظی با اشاره به تأخیر طولانی در تشخیص این بیماری در سراسر جهان گفت: حتی در کشورهای پیشرفته، فاصله بین بروز علائم و تشخیص قطعی اندومتریوز معمولاً بین دو تا هشت سال است. بسیاری از دختران دردهای شدید خود را طبیعی تلقی می‌کنند، در حالی‌که ممکن است دچار اندومتریوز باشند. بنابراین آگاهی پزشکان و بانوان در مراجعه زودهنگام برای بررسی، بسیار مهم است.
وی تأکید کرد: تشخیص باید توسط متخصصان زنان دارای تجربه در این زمینه انجام شود. خوشبختانه در کشور ما با پیشرفت روش‌های تشخیصی، امکان شناسایی زودهنگام بیماری از طریق سونوگرافی فوق‌تخصصی یا MRI فراهم شده است و بیش از ۹۰ درصد موارد بدون نیاز به جراحی قابل تشخیص هستند.
وی درباره روند درمان بیماری ذکر شده توضیح داد: درمان اندومتریوز در اغلب موارد دارویی است و می‌توان بیماری را تا دوران یائسگی کنترل کرد. با درمان دارویی، دردها به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد، از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌شود و در بسیاری از بیماران امکان بارداری فراهم می‌شود. تنها در موارد درگیری ارگان‌های حیاتی، انجام جراحی ضرورت دارد.
دکتر حفیظی با اشاره به اهمیت تشخیص زودهنگام گفت: شدت علائم همیشه با شدت بیماری تطابق ندارد؛ ممکن است فردی با اندومتریوز خفیف درد بسیار شدید داشته باشد و برعکس، بیماری در مراحل پیشرفته بدون علامت باشد. بنابراین هر زنی که دچار دردهای مزمن لگنی، درد هنگام قاعدگی، یا علائمی مانند سوزش ادرار یا درد هنگام دفع مدفوع در دوران قاعدگی است، باید از نظر اندومتریوز بررسی شود.
وی در پایان تصریح کرد: آگاهی و توجه بانوان به علائم این بیماری، مراجعه به‌موقع به متخصصان زنان و انجام بررسی‌های لازم می‌تواند از عوارض جدی و ناباروری جلوگیری کند. اگر بیماری به‌موقع تشخیص داده شود، بانوان می‌توانند با درمان مناسب، زندگی سالم و نرمالی را تجربه کنند.
